Entelektüelin Siyasi İşlevi

180,00

Michel Foucault iktidar ilişkileri ve tekniklerinin hayatın en umulmadık alanlarına kadar nüfuz ettiğini göstererek yirminci yüzyılın en etkili düşünürleri arasına girdi. İktidar ilişkilerinin karşı çıkılmadan kabullenildiği

Barkod: 9789755392837 Dizi: Felsefe

Stokta

Açıklama

Michel Foucault iktidar ilişkileri ve tekniklerinin hayatın en umulmadık alanlarına kadar nüfuz ettiğini göstererek yirminci yüzyılın en etkili düşünürleri arasına girdi. İktidar ilişkilerinin karşı çıkılmadan kabullenildiği günümüz dünyasına karşı Foucault’nun tahakküm karşıtı dünyasını bütün açıklığıyla çerçeveleyen altı ciltlik Seçme Yazılar’ın ilk cildini sunuyoruz: Entelektüelin Siyasi İşlevi.
Fransız Devrimi’nden Dreyfus Olayı’na, Ekim Devrimi’nden Mayıs 68’e Avrupa’nın yakın tarihinde dönüm noktası olmuş siyasi süreçlerde entelektüellerin oynadığı rol her zaman ciddi bir tartışma konusu oldu. “Entelektüelin siyasi işlevi nedir” sorusuna verilecek cevapsa kaçınılmaz olarak entelektüelin iktidarla, kitlelerle ve toplumsal hakikatle ilişkisine dair ayrıntılı bir analiz gerektiriyor. Foucault’ya göre, on sekizinci yüzyıldan beri Batılı entelektüel kendini hep evrensel bir hakikatin sözcüsü olarak görmüş ve iktidara karşı yapılan siyasi mücadelelerde bu hakikati bilmeyen kitlelerin bilinci, vicdanı ve öncüsü olmaya soyunmuştur. Oysa artık entelektüelin kendine biçtiği bu görevden vazgeçme vakti gelmiştir: Entelektüelin başkalarına ne yapmaları gerektiğini söylemeye hakkı yoktur, çünkü kitleler kendileri için neyin iyi olduğunun bilincindedir. Üstelik, geleneksel entelektüellerin çoğu zaman bilimsel bir söyleme dayanarak ortaya attıkları toplumsal, siyasi, ekonomik kehanetler gerçekleşmediği gibi, verdikleri sözler de yerine getirilmemiştir.

Ama Foucault’nun bu eleştirisi, entelektüelin önderliğinin tarihsel sonuçlarından duyulan bir hayal kırıklığından ibaret değil. İktidar, hakikat, bilimsellik gibi kavramların radikal bir biçimde yeniden düşünülmesine dayalı olan ve siyasi anlamda yepyeni bir entelektüel anlayışını getiren karmaşık bir teorik eleştiri.

Entelektüelin Siyasi İşlevi, Batı’da çok geniş kapsamlı tartışmalara neden olan bu yeni entelektüel anlayışının arkasındaki hakikat ve iktidar analizlerini bir araya getiriyor. Tüm toplumu kuşatan iktidar ilişkilerinin yeni tahakküm biçimleri yaratmadan nasıl değiştirilebileceğini düşünmek isteyenler için…

Ek bilgi

Yayın No

306

Dizi

Dizi No

1

Yazar

Orijinal Adı

Dits et Ecrits1954-1988

Çevirmen

Yayıma Hazırlayan

Son Okuma

Yazar

Michel Foucault

Michel Foucault 1926’da Poitiers’de doğmuştur. 1946’da Fransa’nın en önemli eğitim kurumlarından École Normale Supérieure’e kabul edilir. Felsefe ve psikoloji okur. 1950’de girdiği Fransız Komünist Partisi’nden 1952’de ayrılır. Bir süre hastanelerde psikolog olarak çalışır. 1953’te Althusser’in yerine École Normale’de felsefe asistanı olur ve psikoloji eğitimine devam eder. Paris Psikoloji Enstitüsü’nden psikopatoloji ve deneysel psikoloji diplomaları alır. Marksist bir bakış açısıyla yazdığı ilk kitabı Maladie mentale et personnalité’dir (1954, Akıl Hastalığı ve Kişilik). Bu kitap, 1962 yılında gözden geçirilerek yeniden basılmış ve adı Maladie Mentale et Psychologie [Akıl Hastalığı ve Psikoloji, Çev. Emre Bayoğlu, Ayrıntı, 2013] olarak değiştirilmiştir. Sonra Georges Dumézil’in tavsiyesiyle İsveç Uppsala’daki Maison de France’a direktör olur. Burada Histoire de la folie à l’âge classique [Deliliğin Tarihi, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, İmge, 1992] üzerine çalışmaya başlar ve tamamlayıp Clermont-Ferrand Üniversitesi’nde psikoloji dersleri verdikten sonra felsefe bölümünün başına geçer. Aynı yıl Gilles Deleuze’le tanışır. Bir yıl sonra Georges Bataille’ın kurmuş olduğu Critique dergisinin yayın kuruluna girer ve Naissance de la clinique [Kliniğin Doğuşu, Çev. Şule İnci Malak Uysal, Epos, 2002] adlı kitabını yayımlar. 1966’da ilk baskısı bir ayda tükenen ve büyük tartışmalara neden olan Les mots et les choses [Kelimeler ve Şeyler, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, İmge, 1994] çıkar. 1969’da Foucault’nun Kelimeler ve Şeyler’de kullandığı yöntemi açıklama denemesi olan L’Archéologie du savoir [Bilginin Arkeolojisi, Çev. Veli Urhan, Ayrıntı, 2011] yayımlanır. 1970’te Fransa’nın en prestijli kurumlarından Collège de France’ta kendisi için kurulan “Düşünce Sistemleri Tarihi” kürsüsüne seçilir. Bunun ardından Groupe Information sur les Prisons (G.I.P.: Hapishaneler Üzerine Enformasyon Grubu) adlı oluşumun kurucularından biri olur. Gerek bu grup gerek adalet, tıp, psikiyatri ve cinsellikle ilgili bir dizi mücadele çevresinde yeni bir politik etkinlik biçiminin öncülüğünü yapar. Geleneksel parti politikalarının dışına çıkan bu etkinlik biçimi yeni bir eylem ve entelektüel anlayışını da beraberinde getirmiştir. 1973’te Moi Pierre, ayant égorgé ma mère, ma soeur et mon frère... - Un cas de parricide au xıxe siècle présenté [Bir Aile Cinayeti, Çev. Alev Özgüner, Erdoğan Yıldırım, Ayrıntı, 2007] kitabı yayımlandı ve Sartre, Maurice Clavel’le birlikte Libération gazetesinin kuruluşuna katılır. 1975’te Surveiller et punir: Naissance de la prison [Hapishanenin Doğuşu, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, İmge, 2013] yayımlanır. İktidar ilişkileri, teknikleri, stratejileri ve taktiklerinin; yani modern Batı toplumlarında öznelliği kurma biçimlerinin analizini yaptığı bu kitap olağanüstü bir ilgi görür. 1976’da Histoire de la sexualité [Cinselliğin Tarihi, Çev. Hülya Uğur Tanrıöver, Ayrıntı, 2003] başlıklı ve altı cilt olmasını planladığı dizinin ilk kitabı La volonté de savoir (Bilme İstenci) çıkar. Özgürleşmenin yerine alternatif olarak kendini yaratmayı ve arzunun özgürleşmesi yerine zevki yoğunlaştırmayı öne çıkaran bakış açısını bu son kitabının ardından geliştirir. Altı yıl sonra yayımlanan Cinselliğin Tarihi’nin ikinci ve üçüncü ciltlerine kadar geçen süre içinde önde gelen Fransız entelektüelleriyle birlikte İspanya’dan Polonya’ya çeşitli baskıcı rejimlere karşı yürütülen uluslararası kampanyalara katılır. Bütün bu süreç içinde irili ufaklı birçok kitap, makale ve söyleşisi yayımlanır:Death and The Labyrinth [1963; Ölüm ve Labirent, Çev. Savaş Kılıç, Koç Üni., 2013]; La grande étrangère [1963-1964-1971 (2013); Büyük Yabancı, Çev. Savaş Kılıç, Metis, 2015]; Le beau danger Entretien avec Claude Bonnefoy [1968; Güzel Tehlike, Çev. Savaş Kılıç, Metis, 2013]; Ceci n’est pas une pipe [1973; Bu Bir Pipo Değildir, Çev. Yapı Kredi, 2005]; Il faut defendra la societe [1976 (1992); Toplumu Savunmak Gerekir, Çev. Şehsuvar Aktaş, Yapı Kredi, 2008]; L’origine de L’hermeneutique de soi [1980 (2013); Hermenötiğin Kökeni, Çev. Şule Çiltaş Solmaz, Ayrıntı, 2017]; Colloqoi con Foucault (Remarks on Marx), [1981; Marx’tan Sonra, Çev. Gökhan Aksay, Olvido, 2019]; Fearless Speech [1983 (2001); Doğruyu Söylemek, Çev. Kerem Eksen, Ayrıntı, 2005]; Lectures at the Collège de France [2004; College De France Ders Notları: (1- Bilme İstenci Üzerine Dersler, 2- Güvenlik, Toprak, Nüfus, 3- Biyopolitikanın Doğuşu, 4- Öznellik ve Hakikat, 5- Öznenin Yorumbilgisi, 6- Hakikat Cesareti); Çev. Kerem Eksen, Ferhat Taylan, Alican Tayla, Sibel Yardımcı, Ferda Keskin, Âdem Beyaz; İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2015-18].Söz konusu makale ve söyleşilerinin yanı sıra dünyanın çeşitli ülkelerinde verdiği dersler 1994’te dört cilt olarak Dits et écrits (Söylenmiş ve Yazılmışlar) [Seçme Yazılar (I- Entelektüelin Siyasi İşlevi, II- Özne ve İktidar, III- Büyük Kapatılma, IV- İktidarın Gözü, V- Felsefe Sahnesi, VI- Sonsuza Giden Dil); Çev. Ferda Keskin, Osman Akınhay, Işık Ergüden; Ayrıntı, 2000-06] yayınlanmıştır.

0